Số phận 58 container hồ tiêu trị giá khoảng 3 triệu đô la Mỹ của Việt Nam đang bị mắc kẹt tại cảng ở Nepal từ 2 tháng nay đang là nỗi lo lớn của các doanh nghiệp. Điều đáng nói là các lô hàng này đều đã xuất đi, trước thời điểm lệnh cấm nhập khẩu 5 mặt hàng trong đó bao gồm hồ tiêu vào Nepal có hiệu lực.
Mỗi container hồ tiêu mắc kẹt ở Nepal tiêu tốn của doanh nghiệp hết 16.000-17.000 USD
Theo thống kê của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, 58 container hồ tiêu bị mắc kẹt ở Nepal, chủ yếu được vận chuyển qua các hãng tàu như: ONE line, Maersk line, OOCL, RCL và ZIM line.
Một doanh nghiệp có container bị kẹt, cho biết, sau khi cont hàng đến cảng, hãng tàu sẽ cho nằm miễn phí từ 7-10 ngày, sau đó áp dụng tính phí theo tariff.
Cụ thể: phí lưu cont, lưu bãi cho cont 40 feet là 70 USD/cont/ngày cho tuần đầu, tuần thứ 2 là 100 USD/cont/ngày, từ tuần thứ 3 trở đi là 170 USD/cont/ngày. Như cách tính ở trên, với thời gian lưu bãi khoảng trên 3 tháng thì số tiền phải trả cho 1 cont 40 feet là khoảng 16.000-17.000 USD.
Biết được những khó khăn trên của các doanh nghiệp xuất khẩu hồ tiêu Việt Nam, ngày 26/6/2020 Hiệp hội Hồ tiêu Quốc tế kết hợp với Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, đã gửi văn bản tới các hãng tàu đề nghị hỗ trợ giảm tối đa tiền phí lưu cont, lưu bãi giúp đỡ các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, cho đến nay, các hãng tàu vẫn chưa có phản hồi gì. Điều này càng làm cho các doanh nghiệp thêm lo lắng cho rằng các hãng tàu không hỗ trợ.
Một doanh nhân ngành hàng hồ tiêu cho rằng, nhà xuất khẩu, nhà nhập khẩu và các hãng tàu đều là các nạn nhân của vụ việc 58 cont hồ tiêu Việt Nam đang bị kẹt ở Nepal.
Trong thời gian qua, các doanh nghiệp có cont hồ tiêu bị kẹt đã phối hợp cùng Đại sứ quán Việt Nam tại Ấn Độ, Bộ Công Thương, Hiệp hội Hồ tiêu Quốc tế, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam … gõ cửa các cơ quan công quyền ở Nepal với mục đích để kéo các cont hàng này ra.
Việc các doanh nghiệp nỗ lực, cố gắng cứu các cont mắc kẹt trước tiên là tự cứu mình, đồng thời cũng là giúp cho các hãng tàu. Bởi hàng không ra thì các cont cứ nằm “chết” tại đó và hãng tàu cũng không thể luân chuyển vỏ cont đi được.
Một doanh nhân khác cho biết thêm “Tại thời điểm chúng tôi book tàu, hãng tàu chào giá trong trường hợp doanh nghiệp mua thêm phí lưu cont, lưu bãi tại cảng Birgunj-Nepal thì họ tính 70 USD/cont/7 ngày. Như thế tính ra chi phí khoảng 10 USD/ngày và với mức giá này thì hãng tàu vẫn có lợi nhuận.
Nay, vì lệnh cấm bất khả kháng của chính phủ Nepal, họ biết chúng tôi gặp vô vàn khó khăn mà lại vẫn áp thu phí tới 170 USD/ngày. Doanh nghiệp xuất khẩu là khách hàng của hãng tàu, nếu chúng tôi phá sản doanh nghiệp thì hãng tàu lấy đâu ra hàng mà chở. Theo tôi hãng tàu phải giảm đến 95% phí lưu cont thì mới hợp lý. Với mức giảm đó hãng tàu cũng không bị thiệt hại gì”.
Như vậy, tính đến thời điểm này các nhà xuất khẩu hồ tiêu Việt Nam có lô hàng bị kẹt ở Nepal đã bị tổn thất rất nặng nề. Đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh toàn cầu, nền kinh tế thế giới suy giảm, các doanh nghiệp Việt Nam đang rất cần sự chia sẻ gánh nặng chi phí dịch vụ từ phía các hãng tàu để giúp doanh nghiệp xuất khẩu phần nào vượt qua khó khăn.
Các doanh nghiệp cũng đề nghị các Bộ, ngành liên quan có các biện pháp tác động để các hãng tàu chia sẻ gánh nặng này cùng với doanh nghiệp.
Bộ Công Thương lên tiếng về vụ 58 container hồ tiêu bị kẹt ở Nepal
Bộ Công Thương đang làm việc với phía Nepal để bảo đảm các lô hàng của DN sẽ được tái xuất về nước sau khi có đầy đủ giấy tờ, đáp ứng các quy định của Nepal.
Bộ Công Thương cho biết theo biện pháp mà Chính phủ Nepal áp dụng, các DN phải có L/C (tín dụng thư bảo đảm thanh toán) mở trước 29/3 và nhà nhập khẩu có đơn xin tái xuất lô hàng khỏi Nepal.
“Tuy nhiên, trên thực tế, các hợp đồng của 13 DN phần lớn đều không mở L/C. Hơn nữa, trong hơn 2 tháng vừa qua, kể từ ngày Nepal tạm ngừng nhập khẩu hồ tiêu, các nhà nhập khẩu tại Nepal có biểu hiện không hợp tác, không trả chứng từ, không ký đơn để các DN Việt Nam làm thủ tục tái xuất. Điều này khiến cho các DN Việt Nam chưa thể tái xuất các lô hàng theo mong muốn.
Đến đầu tháng 7, một vài nhà nhập khẩu Nepal đồng ý ký đơn xin tái xuất và cung cấp chứng từ tái xuất. Tuy vậy, để có thể đưa tất cả container hàng về, các DN Việt Nam cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý nhà nước, đồng thời chủ động thuyết phục đối tác của mình đồng ý ký đơn xin tái xuất” – Bộ Công Thương thông tin.
Từ vụ việc trên, Bộ Công Thương cũng khuyến cáo các DN tham gia hoạt động xuất khẩu, đặc biệt là DN xuất nhập khẩu với khu vực Nam Á như thị trường Ấn Độ, Nepal cần có biện pháp phòng tránh rủi ro. Khi ký kết hợp đồng, DN cần thiết phải áp dụng các điều kiện thương mại quốc tế như mở L/C không hủy ngang, đặt cọc trước, tránh sử dụng các phương thức khác có nhiều rủi ro, sẽ rất khó xử lý trong các tình huống phát sinh như vụ việc Nepal tạm ngừng nhập khẩu hồ tiêu vừa qua.
Trao đổi với phóng viên sáng 15-7, đại diện một DN có lô hồ tiêu bị kẹt tại Nepal cho hay các đối tác không đặt cọc trước do Chính phủ Nepal không cho phép. “DN chọn hình thức thanh toán D/P, giao tiền thì giao chứng từ. Tức là nhà nhập khẩu sẽ đến ngân hàng thanh toán 100% giá trị lô hàng để lấy bộ chứng từ lô hàng rồi ra cảng nhận hàng. Đây là hình thức mà hầu hết DN xuất khẩu Việt Nam đang thực hiện.
Trong 13 DN có lô hàng mắc kẹt, cũng có DN áp dụng hình thức mở L/C nhưng cũng chưa lấy được hàng” – đại diện DN này thông tin.Về việc nhà nhập khẩu không ký đơn tái xuất, nguyên nhân là do một số đối tác vẫn muốn nhập hàng vì đã ký hợp đồng bán lô hàng. Tuy nhiên, do Chính phủ Nepal cấm nhập khẩu hồ tiêu nên họ không thể nào nhập khẩu mà hợp tác cùng DN Việt Nam tái xuất lô hàng.”
Trong vụ việc này, rủi ro là do Chính phủ Nepal thay đổi chính sách đột ngột, không có lộ trình phù hợp để DN thực hiện. Trong trường hợp này là phía Nepal đã không miễn trừ cho các lô hàng đã trên đường vận chuyển trước khi ra lệnh cấm nhập khẩu hồ tiêu. Các DN Việt Nam không có lỗi” – đại diện các DN có lô hàng bị kẹt tại Nepal bày tỏ.
Tổng hợp từ báo Nông Nghiệp và Báo Mới
